De zee lonkt

Je hebt ongetwijfeld op je social media wel eens beelden voorbij zien komen van onverschrokken helden die op de meest exotische plaatsen perfecte golven berijden. Lipsmacks, top turns, bottom turns en ondertussen de peddel soepel van hand naar hand swingend. Eindeloos kan ik er naar kijken, YouTube staat er vol mee. Ondertussen denken mijn kinderen dat ik dit ook doe als ik naar zee rij, ik weet wel beter natuurlijk. Het geeft wel aan dat suppen op zee een fantastische ervaring is maar ook dat velen zullen denken dat dit alleen iets is voor pro’s en onverschrokken helden.

Het was opvallend hoeveel inflatables ik zag tijdens mijn laatste zomervakantie op mijn vertrouwde vakantieadres aan zee. Zag ik vorig jaar nog een enkeling, nu waren het letterlijk tientallen mensen die de stap hadden genomen hun gebruikelijke zoetwater-omgeving af te wisselen met het zoute water van de zee. Nu is mijn vaste stekje niet bepaald vergelijkbaar met Hawaii, Fiji of zelfs de westkust van Frankrijk. Het is eerder een beginnersspot maar je hebt er prima golven, de stroming valt mee en het merendeel van het jaar is het niet al te hoog en vaak een beetje rommelig.

Dat het varen op zee desondanks een toch wat andere benadering vergt werd mij ook meteen duidelijk bij het zien van de eerste meters van de aspirant-golfsuppers. Ooit ben ik ook met mijn supboard voor het eerst naar zee gereden maar met een jarenlange ervaring met windsurfen op zee was de stap voor mij niet zo groot. Mijn reflexen stonden goed afgesteld en ik wist waar ik op moest letten. 

Golven en stroming zijn de belangrijkste zaken die je ervaart bij het peddelen op zee. Zaken waar je niet mee te maken hebt op je vlakwaterspot. Ook de wind is er vaak sterker en de richting is niet onbelangrijk. Alleen door veel oefenen zul je leren hoe je hier mee om moet gaan en het is zeker niet makkelijk. Maar zodra je het door krijgt zul je merken hoe verslavend het kan zijn.

Goed, je hebt dus het idee gekregen om naar zee te gaan voor je eerste ervaring op het zoute water. Waar moet je dan nog meer op letten en wat is belangrijk?

Veel hangt af van je doelstelling. Wil je echt leren om de golven te berijden of wil je gewoon suppen op je vakantie mocht dat toevallig aan zee zijn?

Wat je uiteindelijk ook wil, kijk altijd naar de weersverwachting. Liefst een aantal dagen van te voren. Een goede verwachting bouwt vaak op en kun je lang van tevoren aan zien komen. Okee, niet iedereen heeft onbeperkt tijd en is afhankelijk van het weekend of die ene geplande vrije dag maar het weer is het meest bepalend voor een geslaagde dag op zee. Het meeste invloed heeft de wind, aanlandig, side-shore (evenwijdig aan de kustlijn) of aflandig, …en wat is de sterkte? Om te beginnen is weinig wind raadzaam, alles meer dan 3 Beaufort (10 knopen) kan al lastig worden als je het niet gewend bent. Is de wind aflandig en ben je niet bedreven genoeg dan drijf je af. Is de wind side-shore of aanlandig dan bouwen de golven op en golven kunnen erg uitdagend zijn voor de eerste keer.

Heb je een goede weersverwachting voor je spot gevonden dan merk je misschien op dat er ook gesproken wordt over periode en hoogte. De hoogte is zoals je kunt verwachten, de golfhoogte. De periode is de tijd in seconden tussen de golven. Bij een kleine periode is het vaak een klotsbak en is het moeilijker om je voor te bereiden op naderende golven. Gunstiger is dus een grote periode maar dat zie je dan vaak alleen weer in combinatie met een groundswell. Dat is één van de twee andere termen die je vaker zult tegenkomen; groundswell en windswell. Groundswell ontstaat als er ver op zee golven ontstaan door sterke wind waarna deze lang en ver reizen tot ze ergens aan land komen. Dat kan dus ook op een windstil strand zijn als je veel geluk hebt. Windswell zijn golven die opbouwen door wind.

Heb je een goede dag uitgekozen zonder al te veel wind en je staat klaar op het strand let dan vooral op het tij en de stroming. Is het afgaand of opkomend water ofwel wordt het eb of vloed? Welke richting heeft de stroming en hoe sterk is hij?

Opkomend of afgaand water is op zich niet zo belangrijk voor je eerste meters, de stroming wel! Zorg dat je altijd terugkomt op dezelfde plek waar je het water in gaat. Dat houdt in dat je altijd een beetje stroomopwaarts moet peddelen. Het voorkomt ook dat je op een golfbreker eindigt wat desastreus kan zijn voor je materiaal en je ledematen.

De combinatie van wind en stroming is ook belangrijk. Soms lopen deze tegen elkaar in wat er voor zorgt dat je min of meer op dezelfde plek blijft. Heeft de stroming dezelfde richting als de wind dan versterken ze elkaar, wees dus op je hoede.

Tot zover de serieuze zaken. Uiteindelijk ga je ook naar zee om lol te hebben, om lekker een stuk te suppen en onderweg misschien wel je eerste golfjes te pakken.

Mijn eerste ervaring op zee was eigenlijk best wel ontnuchterend moet ik toch bekennen. Ik kan het me nog goed herinneren. Een vriendelijk zonnetje, kabbelende golfjes en nagenoeg geen wind. Geen probleem voor een ervaren watersporter zou je zeggen. Maar zodra ik ging staan merkte ik meteen dat het toch een stuk wiebeliger was dan anders. De vriendelijk ogende witte golfjes die langzaam op me af kwamen rollen bleken ineens lastige obstakels te zijn. Het leek wel of er telkens iemand een duw gaf tegen mijn board om me er moedwillig af te werpen. Bovendien bleek er ook deining te staan wat ook een extra uitdaging bleek voor mijn evenwicht. Ondanks deze tegenslagen bleek het toch ontzettend leuk en ik wilde alleen nog maar meer.

Bij het naar buiten peddelen zul je merken dat je de golven het beste kunt trotseren door er loodrecht op af te varen zodat de golf gewoon onder je door loopt. Soms helpt het om een stapje naar achteren te doen om de neus iets te liften. Raadzaam is om altijd je peddelblad in het water te houden zodra je een golf nadert. Druk op je blad en wat snelheid geeft je extra evenwicht.

Bij het terug varen naar het strand merk je al snel dat alles lichter en sneller gaat, je gaat meeliften op de golven.

Het gaat te ver om nu uitgebreid op de techniek van het surfen op de golven in te gaan, dat kunnen we beter in een afzonderlijk artikel behandelen. Het grootste verschil met het peddelen op vlak water is vooral dat je vaker je gewicht van voor naar achteren moet verplaatsen. Òfwel om er voor te zorgen dat je een golf pakt en er vervolgens ook op blijft òfwel om makkelijker aan de andere kant van de golf te geraken.

De meesten zullen na het lezen van dit artikel niet meteen een wavesup gaan bestellen maar eerst met hun bestaande boardje afreizen naar zee. Toch is het goed te beseffen waar de verschillende shapes toe in staat zijn.

Wavesups zijn kort en breed in combinatie met veel “rocker” (de kromming van het board). Op vlak water hebben deze boards niets te zoeken, ze zijn niet vooruit te branden en door het lage volume ook nog instabiel. Boards voor de geoefende supper dus. De expert kiest voor dergelijke shapes omdat ze erg wendbaar zijn zodra ze eenmaal door de golf worden voortbewogen. De kromming zorgt er ook voor dat je bij het pakken van een golf niet meteen met je neus in het water boort. Daar zit meteen ook de voorwaarde van dergelijke shapes, ze hebben stijle golven nodig met redelijke hoogte.

Aan het andere eind van het spectrum zie je soms ook lange, smalle racesups op zee. Ook niet meteen boards die je als gemiddelde supper zult kiezen voor een relaxed dagje op zee. Het grote voordeel van deze boards zit in het feit dat de lengte en de extreem vlakke waterlijn de supper in staat stelt de kleinste golfjes te pakken. Soms bijna niet eens zichtbaar maar met genoeg energie om de smalle en snelle shapes genoeg snelheid te geven om op de golf te blijven.

Waar je als beginner dus mee gebaat bent zijn allround boards die binnen dit extreme spectrum liggen. Inflatable of hardboards maakt in eerste instantie niet eens zoveel uit, hoewel inflatables toch echt wel een nadeel hebben op zee. Dit door de mindere stijfheid en de beperkte vrijheid in vorm door de constructie.

Wil je beginnen op zee om uiteindelijk te leren golfrijden dan ben je gebaat bij een allround-board welke neigt naar een wavesup. Een board met iets meer breedte en iets korter dus. Eventueel uitgerust met 3 vinnetjes voor meer grip en wendbaarheid maar met voldoende volume om je stabiliteit te geven tijdens je leerperiode.

Zijn hoge golven niet echt je ding maar wil je wel op zee varen, kies dan voor een allround-board met meer lengte en minder rocker.

Verder zijn er een aantal zaken die nog het vermelden waard zijn.

Zorg dat je altijd een lease draagt, dit is voor iedereen een must. Je board is je veiligheid in geval van nood en met een lease houd je je board altijd bij je. Bovendien is het voor je medesuppers ook beter als er geen ronddrijvende boards in de brandingzone liggen.

Een zwemvest is aan te raden. Vind je het onhandig, zo’n volumineus ding om je lijf dan zijn er handige alternatieven (Restube) op de markt. Speciaal voor suppers bestaan er opblaasbare volumes die je om je middel draagt.

Draag de juiste kleding, je wilt niet afkoelen op zee.

Het ene board is beter geschikt om te gebruiken op zee dan het andere. Uiteindelijk kun je elk board gebruiken op zee maar in de loop der tijd zijn er voor elk soort water de juiste boards ontwikkeld. Ben je een relatieve beginner kies dan een board met meer breedte en volume. Stabiliteit vind je meer in de breedte dan in de lengte. Ga je met je inflatable het water op, controleer dan of er voldoende druk op staat.

Samenvattend:

• Kijk vooraf altijd de weersverwachting; mijd aanvankelijk wind harder dan 3 beaufort en wind welke aflandig waait (windguru, surfweer, magicseaweed).
• Houd het tij in de gaten en controleer vooraf hoe de stroming staat. Peddel altijd wat stroomopwaarts om afdrijven te voorkomen.
• Draag altijd een leash.
• Draag de juiste kleding, zorg dat je niet onderkoelt raakt. 
• Draag een zwemvest of zorg er voor dat je altijd drijfvermogen bij je hebt (restube).
• Peddel aanvankelijk loodrecht op de golf, je board zal minder snel omslaan of oncontroleerbaar worden.
• Vermijd boards met weinig volume of boards die erg smal zijn. Kies bewust het juiste board voor de juiste omstandigheden.